PATLICAN
Yemeklerin sevilen sebzelerinden biri olan patlıcan, ılık ortamları ve humusca zengin toprakları sever. Tohumla üretilen bu sebzenin yetiştirildiği bölgeye göre adlandırılan türleri bulunur.
Patlıcan (solanum melongena) zengin yemek çeşitleri ve turşusuyla çok yüketilen yaz sebzelerinden biridir. Konserve ve kurutulmuş olarak kış mevsiminde de vazgeçilmezliğini koruyan patlıcan, A vitamini yönünden zengindir.
Ilık ve ılık-sıcak yerlerden hoşlanan patlıcan, kumlu – tınlı, süzek humusca zengin topraklarda yetişir. Uzun, toparlak ve yarı uzun kalınca çeşitleri bulunan bu sebze, İstanbul’un kemer patlıcanı, İzmir’in Halkapınar patlıcanı, Bursa’nın Tophane patlıcanı gibi yetiştirildiği bölgeye göre adlandırılır.
Patlıcan tohumla üretilir.Bölgelere göre değişmekle birlikte, tohum ekimi Aralık- Şubat ayları arasında yapılır.Geniş yaprakları ve kısa zamanda büyüyen meyvelerinden ötürü fazla su ve gübreye gereksinim duyar.Bu nedenle fideleri, bahçe yerine saksı, teneke veya sandık gibi kaplara, toprağı bol gübre ile kuvvetlendirilerek dikilir.
Köklerine dikkat etmeli
Patlıcan fideleri domates ve biber fidelerine oranla daha nazlıdır. Kökleri mümkün olduğu kadar topraklı olmalı ve zedelenmemelidir. Dikimin arkasından bolca can suyu verilir.
Fideler su ve gübre kadar güneşe de gereksinim duyduklarından, aydınlık ve havadar bir yerde bulundurulmalıdır. Dipleri susuz bırakılmamalı, toprak tavlıyken haftada bir toprağı kabartarak diplerindeki yabancı otlar temizlenmelidir.
Çiçeklenme devresine yaklaşıldığında, meyve oluşumunu hızlandırmak için sulamaya azaltarak ara verilir. Patlıcan fidelerinin toprağı iyi gübrelenmiş olduğundan fazla sulama yapıldığında çabuk boya kaçar . Bunun sonucunda geç çiçeğe yatar ve meyve oluşumu gecikir. Çiçek açıp meyve bağladıktan sonra bitkinin kuvvetten düşmemesi için şerbet verip, sulamaya tekrar başlanır.
Patlıcanlar 20-25 santimetre büyüklüğüne eriştiklerinde toplanabilirler. Ancak meyve uçları kalmış ham patlıcanlarda “solonin” denilen zehirli bir madde bulunur. Hasat sırasında bu noktaya dikkat etmek gerekir.
ŞEKER TABAĞI
BAHÇELERİN KIŞ SÜSÜ
Ağırlıklı olarak büyük bahçelerde yartiştirilen şeker tabağı,kasım ve mayıs ayları arasında çiçek açar. Nemli ortamları sevmekle birlikte aşırı sulandığında mantari hastalıklara açık hale gelir.
Kış aylarının bahçe çiçeği olan şeker tabağı Composiate familyasından olup, latince adı "Bellis perennis" dir. 15 türü bulunan bitki, beyaz, kırmızı ve pembenin farklı tonlarındaki parlak renkli çiçekleri ile tanınır. Küçük alanlarda tek çiçek olarak kullanılan şeker tabağı, büyük bahçeler ve parklarda çiçek açan diğer bitkiler ile güzel bir uyum içerisinde yetişir.Çiçek guruplarının çevresinde ve yol kenarlarında da kullanılan bitki, saksılar içinde balkonlarda yetiştirilebilir.
YETİŞME İSTEKLERİ
- Türkiye ve Avrupa'nın ovalarında doğal olarak yetişen şeker tabağı, Kasım ve Mayıs ayları arasında çiçek açar. Güneşli ve yarı gölge yerleri sever Bitkinin ortamı, büyüme döneminde ve sonrasında nemli tutulmalıdır. Mantari hastalıklara karşı duyarlı olduğundan bitkiye fazla su verilmemelidir.
- Besin maddesi yönünden zengin ve gevşek yapılı topraklardan hoşlanan şeker tabağı için uygun sıcaklık 10-13 derece arasındadır. Çok düşük sıcaklıklarda büyümesi durduğundan, bitkiyi donlardan korumak gerekir. Büyüme dönemi içerisinde eritilmiş halde kompoze (karışık) gübre sulama suyuna karıştırılırsa, bitkide önemli ölçüde gelişme gözlenir.
ÜRETİMİ VE BAKIMI
- Şeker tabağının üretilmesi tohum ile yapılır. Tohumlar Temmuz - Ağustos aylarında ekilir. Tohumları ekmeden önce çimlendirme ortamını ilaçlamanız gerelir. Böylece yabancı ot tohumlarından ve zararlılardan kurtulmuş olursunuz. Çimlendirme ortamını dal ve taş parçalarından temizlemek için bir elekten geçirebilir, daha sonra çimlendirme ortamını saksıya veya tohum kasasına koyabilirsiniz. Bu işlemde bittikten sonra ortamın üstünü düz bir tahta ile düzleştirin. Tohumları aralarında çok mesafe kalmayacak bir biçimde ekinve üstlerine tohum harcını ince bir tabaka halinde yayın. Daha sonra tohumları sulayın (can suyunu verin) Tohum kasasını veya saksıyı 18-20 derece olan ve ışık alan bir yere koyun. Tohumları günde iki kez olmak üzere sulayın.
- Tohumları gereksindiği ortam sağlandığı takdirde 1-2 hafta içerisinde çimlenme gerçekleşir. Meydana gelen yeni bitkiler (fideler), 1-2 ay sonra esas yetişecekleri yerlere şaşırtılırlar. Bu sırada şaşırtılırken bitkiler arasındaki mesafe 15-20 santimetre olmalıdır. Eğer sık bir bitki dokusu elde edilmek isteniyorsa, aralar biraz daha azaltılabilir.
- Şeker tabağında çiçeklenmenin süresini uzatmak için solan çiçekler bitkinin üzerinden uzaklaştırılmalıdır. Şeker tabağına diğer bütün bitkiler gibi iyi bakılırsa hastalık ve zararlı uğramaz. Dikkat edilmdeiğinde solgunluk, külleme, pas, mantari yaprak lekeleri ve kurşuni küf ve zararlılar ile yaprak bitleri eksik olmaz. Bu hastalık ve zararlılar görüldüğünde bitkiye uygun ilaçlar ile müdahale edilmelidir. Bu yapılamıyorsa hastalıklı bitki ortamdan uzaklaştırılara, hastalığın veya zararlının bitkilere geçmesi önlenmelidir.
AFRİKA MENEKŞESİ
Hemen hemen bütün yıl çiçek açan afrika menekşesi, direkt güneş alan yerleri sevmez Böyle bir ortamda yaprakları sarardığı gibi , çiçeklenmeside durur.Tohumla üretilme olanağı bulunmasına karşın, çiçek severlere önerilen yöntem çelikle üretimdir.
Ges neriaceae familyasından olan afrika menekşesinin anavatanı Güney Afrika 'dır. Başklıca dört türü vardır. En önemli türü "saintpaulia ionantha"dır .
Çok değişik kültür formları elde edilmiştir.Çiçeklerinin rengi koyu kırmızı , beyaz mor, katmerli veya yalınkat olabilir. Hemen hemen bütün yıl çiçek açar. Yaprakları etli ve tüylüdür.
Yarı gölge, sıcak, havadar nisbi nemi yüksek iyi drenaja sahip yerleri tercih eden afrika menekşesini evinizde yetiştiriyorsanız, ona yazın bol su vermeniz gerekiyor . Ancak; çiçek verdiği zamanlarda gereksinim duyduğu su miktarı azalır. Yaz aylarında bulunduğu yerin ortalama sıcaklığını 16 derece dolaylarında tutmalısınız.Afrika menekşesi , gündüz 21 derece, gece13 derecede iyi gelişme gösterir.Kış aylarında ise oda sıcaklığını ortalama 15 derece tutmalı ve 10 derecenin altına düşürmemelisiniz.Saksı toprağının devamlı nemli olasına, sulama sırasında yaprakların ıslanmamasına dikkat etmelisiniz. Yapraklarına kesinlikle su püskürtmemeniz de gerekir.
Afrika menekşesini evinizde nereye koyduğunuz oldukça önemli bir konudur. Çünkü, bu çiçek yarı gölge veya hafif güneşli yerlerden hoşlanır. Direkt güneş ışığı alan yerler ise, yapraklarında sararmaya neden olduğu gibi çiçeklenmeyi durdurur.
Afrika Menekşesi, yaprak çelikleri ve tohumla üretilir. Çelikle üretim için uygun ay Mart'tır. Ve ancak 6-7 ay gibi bir sürede küçük bir bitki elde etmek mümkün olur.
AÇELYA
Açelyaların yaklaşık 500 türü vardır kırmızı, sarı, pembe katmerli ve beyaz renklerde küçük çiçekler açar. Yılda 2 defa çiçek açan açelya aydınlık fakat direkt güneş almayan yerleri sever.
SULANMASI
Açelyaya verilecek suyun kaliteside önemlidir. Yağmur suyu veya kireçten arındırılmış su vermekten kaçınılmalıdır. Yaz aylarında ise su miktarının arttırılması gerekir. sonbahara kadar vejatatif gelişmesini tamamlayan ve çiçek gözü oluşturan saksılı açelya bitkisi, dinlenme devresine girer.
- Açelyanın üretimi tohum ve çelikle yapılır.Çelikleri yaz aylarında tepe sürgünleri biraz sertleştikten sonra alınır. Yaklaşık 5-6 santim uzunluğunda alınan çelikler 13-15 derece sıcaklıkta saksılara veya köklendirme kasalarına dikilir.Köklendirme ortamının nemi yüksek olmalıdır. Buda saksının yada kasanın üzerine şefaf bir naylon örtülerek sağlanır.
BAHÇELERİNİZ İÇİN KULLANABİLECEĞİNİZ ÇEŞİTLİ ŞEKİLLERDE
FİKİRLER
FİKİRLER
